Banden, ET waarde, onderstel, en de invloed op het stuur.

[DJLeonardo]

Ik heb verslag gedaan van mijn bevindingen op het e46forum. Ik denk echter dat jullie d'r misschien toch wat aan kunnen hebben aangezien het toch om een BMW gaat.

auto:

BMW e46 330i uit 2003

Toen ik de auto kocht was er al iets niet helemaal in orde met de wegligging

Klachten:

onrustig op het stuur

last van spoorvorming in de weg

trillen bij het remmen

Hieronder een verslag van deze zoektocht die toch bijna een half jaar heeft geduurd.

Datum Woensdag 10 Juni

De eerste fase, zoektocht naar de juist band. Ik had al banden maar was er toch niet helemaal teverden over. Dus besloot ik samen met Ruud (a.k.a Roodkapje) een testje te doen. Inmiddels had ik aan de voorkant al Eibach veren gemonteerd zitten maar nog niet aan de achterkant. De veren aan de voorkant had al voor een (tevens cosmetische) verbetering gezorgd maar het was nog niet in orde

sitatie:

Ik heb andere (17") velgen gekocht die eigenlijk op een e93 thuishoren. Het nadeel van deze velgen is de lage ET waarde. Het gevolg is dat de wielen ver naar buiten komen. Ook veel aftermarket velgen van tegenwoordig hebben ook die lage ET waarde van rond de 35. (waarschijnlijk bedoelt voor de recente reeks e9x die idd deze lage ET waarde nodig heeft) Optisch wel erg mooi maar het maakt de auto een stuk gevoeliger voor spoorvorming. Het stuurgedrag wordt onrustiger. Iets wat al meer mensen gemerkt hebben. Als je dan grotere wielen hebt zal dit effect versterkt worden heb ik begrepen.

Ik had Goodyear F1 Eagle Asymetric rondom op 225-45-17 op ET 34 (originele BMW velgen)

De banden waren goed gebalanceerd en de auto is net uitgelijnd

Het wegegedrag was op een rechte weg was prima maar zodra ik de snelweg opging en er ook maar enigszins hobbels of sporen in de weg zaten begon de auto raar en onvoorspelbaar onrustig te worden. Het was niet dat er enge dingen gebeurden maar je moest gewoon 2 handjes aan het stuur houden. Als je dan van rijstrook wisselde voelde je het stuur echt trekken. Niet lang na het plaatsen van de banden had ik de Eibach voor veren eronder gezet. Dit heeft wel iets geholpen (was niet de reden van plaatsen uiteraard) maar het probleem was er nog duidelijk wel. Toen heb ik de auto laten uitlijnen bij een echte specialist. Dit heeft wel een kleine afwijking verholpen maar het zoekerige bleef.

Ik vertelde het probleem aan Ruud en hij vertelde me dat hij een soortgelijk probleem had met een Z4 rijder. Deze persoon had altijd op runflats gereden Hij wilde wel eens wat anders want RF banden zijn nou niet de meest comfortabele zo gaat het verhaal. Hij monteerde Michelin banden op de vooras. Achter bleven de RF's.

Perfect! was de reactie, veel beter. Alleen nu komt het: toen hij de achterbanden ook had vervangen voor Michelins was het stuurgedrag ineens een puinhoop! De auto ging alle kanten op en hij moest bij 140 al met 2 handjes aan het stuur! Terwijl dat met de RF's pas boven de 200 hoefde (deze persoon rijdt altijd hard)

Dus besloten om hem mijn Goodyears te laten proberen op de achteras en dat ik zijn Michelins zou proberen op mijn voorwielen. Dan zouden we dus allebei rondrijden met Michelin PS2 voor en Goodyear Asym achter.

Toen ik aankwam had Ruud nog een setje Bridgestone Runflats liggen. Nou staan Bridgestones al bekend als stugge velg en het feit dat het RF's waren zou deze band een enorm stugge band moeten maken. Ik was dus wel benieuwd hoe dit zou rijden. Dus deze eronder en de snelweg op. Daarna de Michelins geprobeerd op de zelfde snelweg. Een week daarvoor hebben we nog op het zelfde stukje gereden met de Goodyears.

resultaten:

auto:

BMW 330i met Eibach voor en M veren achter. M dempers rondom. velgen ET34 rondom. Goodyear Asymetric 225-45-17 achter.

op de voorwielen: Goodyear F1 Asymetric

-Onduidelijk stuurgedrag als de weg ook maar enigszins sporen heeft. Onvoorspelbare krachten op het stuur, geeft onrustig gevoel. Bij 120km/u 2 handjes an het stuur

-zeer weinig afrolgeluid

-zeer comfortabel met hobbelige wegen

op de voorwielen: Bridgestone Potenza RF's

-minder zwabberen maar nog zeker niet opgelost. Rechtuitstabiliteit dus wel beter.

-stuurgedrag behoorlijk precies, beter dan de Goodyears.

-hoorbaar meer afrollawaai dan de GY's. Banden zijn zeker niet stil. Toch heb ik wel eens erger gehoord maar dat waren andere auto's die waarschijnlijk minder goed geisoleerd waren.

-niet noemenswaardig veel minder comfort. hobbeltjes niet echt duidelijker voelbaar, zeker niet het idee dat je een niergordel aanmoet. Dat RF's minder comfortabel (m.u.v. lawaai) zouden zijn gaat in mijn geval (Eibach, 17") niet op.

op de voorwielen: Michelin Pilot Sport 2

-Wauw, de auto is stabiel, 140 km/u met 2 vingertjes aan het stuur! en dat met velgen met ET34! Zo lekker reed mijn Z3 ook! (die had ook Michelins....)

-afrol lawaai is vergelijkbaar weinig als met de Goodyears.

-comfort, is een beetje tussen GY's en de RF's in. Zeker niet hard iig.

Een wat vaker gehoorde klacht over de Michelins is dat ze wat minder grip hebben in het nat. Eerlijk gezegd vind ik dat nu minder belangrijk dan een normaal stabiel weggedrag...

De Z4 rijdt ondertussen met mijn Goodyears op de achterwielen rond. Deze presteert nu beter dan met de Michelins achter! Ook bij hem is dus de combinatie Michelin voor/ Goodyear achter een verbetering! En dat terwijl hij juist afkomt van Michelin rondom (i.p.v. Goodyear rondom zoals ik)

conclusie die ik heel voorzichting en vooral niet wetenschappelijk onderbouwd zou willen trekken:

-Het is niet altijd beter om voor en achter dezelfde banden te monteren.

-Blijkbaar gelden voor de voorbanden toch andere criteria als voor de achterbanden

-Blijkbaar voel je wat er door de voorbanden worden doorgegeven anders als wat de achterbanden doen.

-Voor iedere auto is het weer anders hoe de banden zich gedragen. Zowel tenopzichte van de auto als tenopzichte van de andere as!

-Het lijkt erop dat het verschil in bandengedrag veel groter is tussen de voor en de achteras als tussen de auto's onderling. Hoewel gezegd moet worden dat de e46 en de Z4 op veel onderdelen zoals de ophanging nagenoeg gelijk zijn.

Ik krijg de indruk dat de voorwielen minder last hebben van vermindering van comfort en toename van afrol geluid die de betreffende band veroorzaakt. De achter wielen zullen daar ongetwijfelt een grotere rol in spelen. Dit kan je niet uit deze test opmaken maar dat zou logischewijs wal te verwachten zijn aan de hand van deze bevindingen.

De voorwielen zijn gebaat bij een goede rechtuitstabiliteit. Een brede spoorbreedte voor maakt de auto gevoeliger voor spoorvorming en oneffenheden en het type band kan dit blijkbaar verergeren danwel verminderen. De Goodyear die bekend staat om zijn zachte wangen is hier blijkbaar niet de beste keus. De Michelin die bekend staat om zijn rechtuit stabiliteit is een probleemoplosser!

De achterwielen zijn blijkbaar gebaat bij een ander soort band. De Michelin deed de Z4 onrustig rijden achter De Goodyear doet het daar beter?Geen idee hoe dit kan. Alhoewel het voor hem niet de eindoplossing is. Wellicht is deze persoon/auto toch meer gebaat bij een hardere achterband. Op dit moment wordt er op de Z4 weer met RF's gereden we horen nog even of dit toch weer beter is. Bij mijn e46 is dit iig wel de juiste combinatie blijkbaar. De enige test die ik nu nog zou moeten doen is achter ook met Michelins rijden. Wellicht dat het daar nog van komt. Ik vraag me af of dat een verbetering zal opleveren aangezien het bij de Z4 zeker niet het geval was.

[DJLeonardo]

De Michelins op de 187 velg:

De Goodyears op de 187 velg

Wat opvalt is dat de Michelin wat meer "getrokken" op de velg zit. Het loopvlak is dus wat smaller en dus is ook de spoorbreedte wat kleiner dan met de Goodyears. Ook is hierdoor de hoek tussen de wang en het loopvlak wat ronder dan bij de Goodyear. Ik denk dat dit 1 van de redenen zou kunnen zijn dat de Michelin zo veel beter presteert (als sturende band) op dezelfde velg.

Een ander ding wat me opviel is dat, door het negatieve camber van de achterwielen, de achterbanden minder contact met de weg maken. Ik rij niet op het buitenste randje van de band. Het loopvlak is wordt maar voor 20 cm benut ipv de 22,5 die erop zit. De voorwielen hebben dat niet, die staan rechter op de weg. Bij de Goodyears op de voorwielen had ik dus in feite aan de voorkant een breder loopvlak dan aan de achterkant. Nu met de Michelins voor zal het wat meer in balans zijn. Wellicht dat dit ook weer meespeelt in het verbeterde weggedrag.

Infeite heb ik om moeilijkheden gevraagd door de e93 velgen met lagere ET waarde te monteren. Dan komt het er blijkbaar nogal op aan wat voor banden je erop legt. Ik moet je zeggen dat ik wilde dat we een setje Sportmaxx tot beschikking hadden aangezien men daar hier blijkbaar nogal over te spreken is. Ik vermoed echter dat de band qua gedrag niet heel anders is als de Goodyear. Dit omdat het uit de zelfde stal komt. Het ligt dus voor de hand dat de keuze qua rubber etc hetzelfde is b.v. Het ontwerp is misschien zelfs wel door dezelfde afdeling gedaan. Je weet het niet. Iig zijn de commentaren die ik erover zie vergelijkbaar: goede stille band met veel grip, precies wat de Goodyear ook erg goed doet.

[DJLeonardo]

dd 16 Juli 2009

Sinds de veldtest is er het e.e.a. veranderd/verbeterd.

Met het monteren van de Eibach voorveren verbeterde de wegligging al iets. De auto deinde minder en de het stuur voelde al directer aan.

Met het monteren van de Eibach achterveren verbeterde de wegligging weer aanzienlijk! De soms toch nog vreemde onvoorspelbare reacteis van het stuur op de oneffenheden van de weg waren weer beduidend minder geworden, het comfort helaas ook iets. Het verschil van comfort op de snelweg was minimaal maar op op klinkerwegen en andere hobbelige (slecht) wegdek voel je wel ieder hobbeltje 2x zo hard. Gelukkig zijn de wegen in NL behoorlijk goed.

Nu toch besloten om de ET34 velgen (187) eens te vervangen voor een velg met hogere ET. De styling 42 die ik er nu op heb zitten heeft ET41 en daarmee is de spoorbreedte dus in totaal 14 mm afgenomen. Optisch vallen de wielen nog mooi in de kasten maar wat was nu het resultaat op het stuur/weggedrag?

Ik kan niet anders zeggen: geweldig

Ik ben vandaag over kleine weggetjes geweest en over gladde snelweg en snelweg met veel sporen. Het boeit niks meer hij trekt helemaal niet meer. Eindelijk alles opgelost. Moet ik erbij zeggen dat ik nu met een breedset rij en ik heb het vermoeden dat dat ook meespeelt. Een ander ding wat ook nog mee kan spelen is dat deze velgen (en met name de 7,5J voorvelg) een stukje lichter zijn. Het scheelt maar een paar kilo per velg maar toch. De auto stuurt nu ook weer een stuk lichter. Kan nu echt met een pink sturen bij 140km/u maar ook als ik met 15km/u een bochtje draai. Ook moet ik er bij zeggen dat ik nu rondom Michelin heb gemonteerd. Achter is wel aan vervanging toe en ik twijfel nog of dat Michelin of Goodyear wordt.

Al met al dus weer een heel stuk wijzer geworden, doe er je voordeel mee.

Hoe valt het nu (optisch)

achter:

voor:

voor met de 187 (hoe het was, met 7mm lager ET waarde per velg)

Voor:

[DJLeonardo]

Heden:

Vorige week Meyle HD draagarmen en rubbers laten monteren. Vandaag Bij Lammert van de Meulen uitgelijnd.

De auto staat inmiddels op Michelin PS2 rondom. 225-45-17 en 245-40-17

Lammert van der Meulen is inmiddels een begrip op uitlijngebied. De man zit in Dokkum maar auto's uit het hele land en zelfs Duitsland rijden speciaal helemaal naar hem om uit te lijnen. Sinds vandaag begrijp ik ook waarom. De man houdt zich niet aan fabrieksopgaves maar kijkt naar de auto vervolgens tuned hij het rijgedrag naar wens van de klant.

www.uitlijnspecialist.nl

Weer een hoop geleerd. En wat een verschil.

De wegligging was al enorm voorruitgegaan met de Michelins en de Eibach kit. Maar de reden dat de sporing onrustig was bij een lagere ET waarde kwam toch blijkbaar doordat de draagarmrubbers echt op waren. Het was zelfs zo erg dat het stuur als een gek ging trillen bij het remmen.

De nieuwe draagarmen (en rubbers) hebben veel verbeterd. Een bocht gaat nu veel strakker, geen trillen meer. Nog weer minder last van spoorvorming. Ik moet helmaal wennen aan deze precisie. De sporing was helemaal ruk na het vervangen maar die is nu helemaal in orde.

Lammert lijnt niet uit naar fabrieksogaves maar n.a.v. de auto en wens van de klant.

Ik heb gekozen voor een niet al te sportieve maar toch strak sturende afstelling. Ik zou 'm nog iets strakker kunnen krijgen maar dan zou hij het camber iets negatiever zetten en dan gaan m'n banden harder slijten. Aangezien de 330 bij ons een reisauto is heb ik voor een wat conservatieve afstelling gekozen. Maar man! wat gaat dat ding nu strak door de bocht!

Voorheen kon ik aan het stuur voelen hoe hard ik reed. Hoe harder het ging des te steviger moest ik m'n stuur beetpakken.

Nu ging ik even proefrijden (eerst proberen dan betalen is het bij Lammert) en ik trok 'm even door en zonder dat ik er erg in had reed ik ineens 140 (op en 80 weg) en voelde gewoon geen verschil in het stuur....rust. Zo hoort het dus.

Dus al met al is er een hoop gebeurd aan de auto die allemaal invloed hebben gehad op het rijgedrag. Het was een lange weg maar de auto rijdt nu toch wel zoals het zou moeten: beter dan andere merken.

[Hobol]

Wat een verhaal en een research !! Hier heeft idereen iets aan! Respect.

Hans

[Roodkapje]

Mooi verhaal Lennart

Man wat kan jij ouwehoeren

[DJLeonardo]

Man wat kan jij ouwehoeren

Man wat kan jij beuken met een hamer! (wat zaten die bouten vast he Ruud )

enne.... bedankt voor de service die deze zoektocht heeft doen slagen!